متن نوشتاری مصاحبه ن.فرهود با نسیم رهرو
طلوع وبسایت رهروان را به دست اندرکاران آن و به تمامی افغان های آزاد اندیش، وطنپرست ومترقی ازصمیم دل تبریک وتهنیت عرض می دارم.
مصاحبه ی جوان فعال وبا استعداد، نعیم فرهود را با آقای نسیم رهرو درهمین سایت شنیدم. این مصاحبه با وجود فشردگی وخلص بودنش، نکات مهمی را درخود نهفته دارد. آنچه که من همیشه بدنبالش بودم ، دراین مصاحبه یافتم. به نظربنده ، خصوصیت جامعه عقب مانده همین است که هرچیزی بدون دلیل و سند به میدان بیاید وسرانجام به باد هوا سپرده شود.اگرکارما به همین قسم پیش برود برای اولاد آینده ی وطن غیرازتاریکی ویک مشت خاکسترچیزی به میراث نخواهد ماند. بنابران لازم است تا هرچه زودترجلو این فاجعه رابگیریم.
من به سن وسال وموقعیتی نیستم که بتوانم روی کارنامه های گذشتگان ما قضاوت منصفانه نمایم. اما، همین قدرمی دانم که کارآنها با تمام فداکاری ها وصداقت شان بدون عیب نبوده است. به هرحال ، لازم است تا کاه را ازدانه جدا کنیم. اجرای این پروسه ، تنها ازروی اسناد مکتوب ممکن وعملی بوده می تواند وبس.
من به صفت یک دخترافغان که به سرنوشت وطنم می اندیشم، انتقال تجارب(چه تلخ چه شیرین) ومعلومات باارزش را از نسل های روزگاردیده و آنهایی که چندپیراهن ازما زیادتر کهنه کرده اند ، به جوانان امروزی خیلی با اهمیت می دانم. این درصورتی امکان پذیراست که پیران میدان دیده وگرم وسرد روزگارچشیده ما، ازروی لطف و بزرگواری و احساس مسئولیت به این امرتوجه جدی فرمایند. جوانان ما نیزدست کمک بطرف کسانی درازکنند که خم وپیچ راه را بلد اند. اگرنیروی جوانان، با تجربه ی پیران درآمیزد، کوه مشکلات ازسرراه ما دورخواهد شد. به امید آنروز!
به عنوان یک گام کوچک عملی ، این مصاحبه را ازحالت صوتی به شکل نوشتاری درآوردم.(بر روی کاغذ پیاده کردم) برای اینکه شاید کسانی چانس شنیدن آنرا نداشته باشند. امید وارم مسئولین سایت رهروان این کارناچیز مرا قبول نموده ، آنرابه دست نشربسپارند. موفقیت تانرا ازپروردگارمستعان آرزو می کنم .
(تمنا- جَولان) هژدهم جولای 2008
(*) (*) (*)
شنونده های گرامی ! من نعیم فرهود استم ، یکی ازهمکاران وبسایت رهروان. مصاحبه ای دارم با محترم نسیم رهرو یکتن ازاعضای تیم گردانندگان وبسایت رهروان، پیرامون گشایش وفعالیت های این سایت که توجه شما عزیزان را به آن معطوف می دارم.
استاد محترم رهرو، اجازه است که سوالات خود را مطرح کنم؟
رهرو: حتما ً ، بفرمایید! من درخدمت شما هستم.
ن. فرهود: وبسایت رهروان چگونه یک صفحه ی انترنتی است؟
رهرو: اول باید من عرض کنم که وبسایت رهروان درنوع خود یک وبسایت ویژه است. نمیشود که من روی تمام ویژگی های این وبسایت صحبت مفصل بکنم. فقط ، سایت رهروان حاصل ابتکاروتلاش چند تن ازرهروان راه شهید عبدالمجید کلکانی ودیگرجانباختگان جنبش ملی ، مستقل ودموکرات افغانستان است. سایت رهروان اصولا ً صادقانه می گویم که وابستگی تشکیلاتی ندارد. ازطرف یک تیمی که همدل، همکار وتاحدودی هم فکرهستند، اداره می شود. زندگی مبارزاتی تیم گردانندگان سایت رهروان دربستری پیش رفته که نتیجتا ً تجارب مشترک را ببارآورده است. شیوه کارما مبتنی برمشورت وتبادل نظردرساحه کارسایت می باشد. سایت رهروان بطورعمده دردوبخش کارمی کند: یک- مقالات، اشعاروتحلیل های جدید را دررابطه با اوضاع افغانستان وجهان به دست نشرخواهد سپرد. دو- جمع آوری وتدوین پاره ای ازخاطرات، اسناد و اندیشه هایی که اهمیت تاریخی، سیاسی، اخلاقی واجتماعی داشته باشند. چه این اندیشه ها وخاطرات متعلق به شهیدان بی مرگ ما باشند یا متعلق به آنهایی که خوشبختانه زنده هستند. منظورازآن اندیشه هاییست که طی سالیان متمادی بنا بروجود فضای اختناق، استبداد ووحشت نتوانستند ، یا امکان میسرنشد که مطرح شوند، یا کمترامکان داشت که مطرح شوند. اندیشه هایی که مستقل هستند ومتعلق به گروه های مستقل، ملی ودموکرات می باشند. منظورم گروه هاییست که هیچگونه پشتوانه تبلیغاتی خارجی وحمایت مالی وسیاسی نداشته اند. تنها اینها به بازوی خود تکیه کرده اند وبا پای خود راه رفته اند وبا مغزخود اندیشیده اند وبه اتکای مردم شان عمل کرده اند. این گروه ها( گروه های مستقل ملی، مترقی وانقلابی) مبارزه بسیارصادقانه کرده اند. بخاطرنجات افغانستان، نجات وطن شان ونجات مردم شان که دراین راه هزاران کشته داده اند وبهترین ها را قربان کرده اند. منظورم آنهایی هستند که افغانستان را برای مردم افغانستان می خواهند. ازبیگانه پرستی ومزدورمنشی بیزارمی باشند وبا ارتجاع واستعمارهیچگونه سازش ومعامله ای ندارند وارتجاع واستعماررا دشمن خلقهای جهان می شناسند.
نعیم فرهود: لطفا ً درباره انگیزه ها واهدافی که باعث گشایش این وبسایت شده است ، کمی معلومات ارایه فرمایید.
ن. رهرو: بلی. من خودم شخصا ً ازمدت ها بدینطرف متوجه شده ام( البته تیم گردانندگان سایت هم متوجه بوده اند) یقینا ً که یک تعداد ازروشنفکران دیگرهم متوجه هستند ( با من هم نظرهستند) که سیطره فرهنگ شفاهی درجامعه ما سبب شده است که درمکتوب ساختن اسناد وتاریخ مبارزات فرزندان این سرزمین بهای کمترداده شود، واین یک مصیبت است ازنظرمن که نسل جوان ازبسیاری قضایا ومسایل بی خبربماند ودرجنبش ملی ومستقل آنچه که گذشته نسل جوان ونسل اینده ازآن اطلاع دقیق وموثق نداشته باشند. شما ببینید که درجنبش ملی ومترقی کشورما به صد ها چهره سرشناس وبسیار متشخص وجود داشته که حالا ما راجع به آنها یا معلومات بسیارکمترداریم یا حتی هیچ نداریم واین چه مصیبتی است! ببینید شما! گپ دیگراینکه بلای جنگ ووحشت دشمنان مردم، تجاوز وکتاب سوزی ها ودشمنی با علم ودانش همه وهمه مانع این شده که بسیاری ازخاطرات واسناد وتجاربی که بسیاربزرگ هستند وبا اهمیت می باشند درسینه ها هم چنان دفن شوند ودرسینه ها بمانند ومدون نشوند وامکان آن نباشد که اینراروی کاغذ بیاورند وتدوین کنند. ترس ما اینست که مبادااینهمه ارزش ها واین همه چیزها را ما با خود زیرخاک ببریم. من یک مثال درینجا می دهم بصورت کوتاه: اگرآن مرد مبارزونترس که دردهن توپ پرانده می شد ولی بازهم گفت، قلم بیارید که من وصیت نامه خودرا نوشته کنم واین را نوشته کرد:
ترک مال وترک جان وترک سر درره مشروطه اول منزل است
اگرآن مرد نترس وفداکاراینرانوشته نمی کرد- این جمله را – ومرحوم میرغلام محمد غباراین جمله را واین سند را درج کتاب گرانبهای خود ،یعنی افغانستان درمسیرتاریخ نمی کرد، حالا چطور ممکن بود که ما روی شخصیت خود این شهید وکارنامه هایش وکارنامه های سایرهمقطاران ودوستانش قضاوت بکنیم؟! این، اهمیت این مسئله را می رساند که مکتوب کردن ودرج کردن حوادث ووقایع ومبارزات اهمیت بسزائی دارد. البته من دراینجا عرض می کنم که ساختن تاریخ چیزبسیاراساسی است یعنی وقتی که تاریخ را گروه ها ومردم می سازند ولی تدوین تاریخ یک چیزدیگراست. اهمیت ساختن تاریخ را همه ما میدانیم ولی اهمیت تدوینش کمترازساختن آن نیست. برای اینکه تاریخ یگانه ملاکی است برای نسل ها که بفهمند پدران شان ونیاکان شان چه کارهای خوب کرده اند وچه کارهای بد کرده اند. واین به عنوان تجربه غیرمستقیم برای نسل های بعدی خیلی مهم می باشد.
البته ما ادعا نداریم یعنی گروه گردانندگان وبسایت رهروان ادعا ندارند که کاربزرگی انجام میدهند. ولی کوشش این خواهد بود واین است که روی یک گوشه کوچکی به عنوان یک آغازکاربسیارمهم مکثی شود وکاری صورت بگیرد. امید واریم که این کار نتیجه دهد. اگردرمجموع تاریخ تدوین نشود وخون هایی که ریخته شده وعرق هایی که ریخته شده وکارهایی که انجام یافته وحتی اشتباهاتی که صورت گرفته تدوین نشوند وبرای نسل های آینده انتقال نیابند ونسل های آینده را درجریان این حوادث ووقایع قرارندهیم، اینها (آیندگان) یقینا ً درتاریکی حرکت می کنند. چه بسا که قاتلان مردم ووطن فروشان ، خود را ناجیان ملت جا بزنند وآنوقت تاریخ سرچپه خواهد بود ووارونه خواهد بود. وفرزندان ما ازتجارب ما نخواهند آموخت وحتی آنها اشتباهات ما را تکرارخواهند کرد.
ن. فرهود: بعدازآنکه ویسایت رهروان کارخود را آغازکرد، شما نشرات حدود یکماهه اش را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا راضی هستید؟
ن. رهرو: همانطوریکه شما گفتید ازگشایش وبسایت رهروان حدود یک ماه می گذرد. یعنی وبسایت رهروان هنوزیک طفل شیرخواراست. معلوم داراست که امکان ندارد طفل شیرخوارراه صد ساله رابپیماید. ولی نظربه عمرش کارهایی را انجام داده- درطول یکماه- وکارهایی هم(کارهای بالنسبه مهمی) روی دست دارد.امید واریم که ما توفیق حاصل کنیم که اینها را عملی کنیم. البته کمک دوستان وعزیزان هم شرط است. من درهمینجا باید بگویم که سطح همکاری دوستان وقلم بدستان بسیارپائین است. گرچه گردانندگان سایت این را ازاول میدانستند. چون جامعه خود را می شناسیم، روشنفکران خود را می شناسیم. سطح همکاری بسیارپائین است. متاسفانه. روشنفکران ما دراستقامت های دیگرقلم می زنند. درهمان استقامت هایی که خطرش برای شان کمترباشد. یعنی خطری دربرنداشته باشد. ومن امید واراستم که روی این مسئله روزی صحبت کنم وروشن بسازم. ولی باید بگویم که عده ای ازدوستان وخوانندگان به آدرس سایت پیام های تبریکی وشادباش روان کرده اند که من درهمینجا ازلطف همه شان سپاسگزارم وازآنها تشکرکرده طالب همکاری های شان می باشم.
ن. فرهود: خوب، شما اشاره کردید که کمک وهمکاری قلم بدستان به شکلی که باید باشد تا هنوز نیست. سوال آخری خود را اینطورمطرح می کنم که تقاضای شما وگفتنی تان ازدوستان وعلاقمندان وبسایت رهروان چیست؟
ن. رهرو: بلی. من به نمایندگی ازتیم گردانندگان وبسایت رهروان ازتمامی دوستان، رفقا وروشنفکران متعهد ووطندوست تمنا می کنم وخواهش دارم که با وبسایت رهروان همکاری کنند. مثلا ً اگرکسی یک قطعه عکس یک شهید راه آزادی یا یک خاطره جالبش را که اهمیت سیاسی، اخلاقی، معنوی ویا تاریخی داشته باشد، نوشته کند وبه آدرس سایت روان کند، به شرط اینکه نوشته ها حاوی یک سلسله مسایل ومطالب وقضایایی که اهمیت ندارند یا جامعه را به آنطرفی می کشانند که بیشتربی ثبات شود ومردم پراگنده شوند و یا بگو مگو ها ودعوای حق وناحق درآن نباشد. البته دروازه سایت برروی افراد مغرض، وطن فروش وتفرقه افگن وآنهایی که افکارعقبمانده را تبلیغ می کنند، برای ابد وهمیشه بسته خواهد بود.اینها راه ندارند. ما همیشه به کیفیت کارتوجه داریم نه به کمیت آن. من ازتمام روشنفکران ودوستان خواهش می کنم که این مسئله را جدی بگیرند. این یک مسئله با اهمیت است. ما اینرا برای خود تبلیغ نمی کنیم. دوستانی که فکرکنند ما برای شخصیت خود وبرای شخصیت سازی خود گویا کارمی کنیم، من درهمین جا عرض می کنم که انسان های بی شخصیت وفاقد شخصیت هرچه تلاش کنند صاحب شخصیت نمی شوند.آدم های بی آبرو با این تبلیغات صاحب آبرونمی شوند. اعتقاد شخص خودم وازتیم همکارما اینست که شخصیت انسان درجریان زندگی، مبارزه وعملش شکل می گیرد. امید وارم که دوستان هدف مارا ونیت ما را درک کنند وما را کمک نمایند. ازنظرمن این جزئی ازیک کارملی ومیهنی است ویک کاربسیاربزرگ است.
ن. فرهود: استاد محترم ازشما تشکرمی کنم. هم چنان ازشنوندگان گرامی که چند لحظه ای با ما بودند.
ن.رهرو: تشکرازشما همچنان.
به قلم: تمنا جَولان